FRANCHISE TAMİRCİSİ NE YAPAR

Denge sanatı

Franchise denge sanatıdır. Franchise veren, franchise alan, tedarikçiler ve tüketiciler belli bir denge içinde, katma değer üretir ve paylaşırlar. Zincirin kalıcı başarısı için, paylaşımın tarafların katkılarına uygun olması ve işi sürdürmeyi istemeleri şarttır. Dengeyi genelde franchise veren bozar, kendi çıkarını diğerlerinden önde tutar, iyi gidebilecek işi bozar. 

Franchise zincirin 6 bileşeni vardır, ancak hepsinde iyiyse başarılı olur.

• 1) marka iyi tanınmalı
• 2) yerleri işlek, bereketli noktalar olmalı
• 3) konsepti dekor, ekipman, ürün vb. göz alıcı olmalı
• 4) operasyon prosedür, eğitim, denetim akıcı ve verimli olmalı
• 5) fiyat müşteri çekecek düzeyde uygun tutulmalı
• 6) ürün müşterileri kendine bağlayacak kadar iyi olmalı

Bu bileşenlerin bir tekinde iyi olan perakendeci para kazanır, ikisinde iyi olan zengin olur, üçünde iyi olan meşhur olur. Ama başarılı bir franchise zincirinin tümünde iyi olması gerekir. O nedenle iyi perakendeci iyi franchise veren olamayabilir. 

Buzdağının altı

Türkiye’de franchise veren binlerce zincir var, ancak markası tanınan, rakiplerin önüne geçen, işletmeleri iyi kazanan, yayılmayı başarmış zincirlerin sayısı yüzü bulmaz. Zincirlerin çoğunda franchise alan kendi marifetiyle para kazanıyor, çoğu ancak yatırımının ve gayretinin karşılığını alabiliyor. Markanın işletmeciye katkısı olmuyor.

Franchise buzdağı gibi, suyun üzerinde parlak bir zirve var, suyun altında onun kat kat fazlası batmış durumda. Her batan zincir, franchise alanlarının sermayesini, umudunu, yaşam kalitesini de bitiriyor.

Franchise verenler kendi işini biliyor, franchise işini bilmeden zincirleşiyor.

Franchise alanlar araştırmadan, incelemeden franchise alıyor.

Bu durumda zincirler altyapı kurmadan büyüyor, balon patlayınca franchise sistemine güvenip işe girenler batıyor. Batış kanıksanıyor, ne girişimciler isyan ediyor, ne devlet müdahale ediyor. Devir analizlerimizde hiç kazanmayan işletmeler görüyoruz.

Zayıf halka

Her zincir en zayıf halkası kadar güçlüdür, biri koparsa kalanlar işe yaramaz. Franchise zincirler için de aynısı geçerlidir.

• Tüketici bir işletmeden memnun kalmazsa zinciri kötüler.
• Tedarikçi bir işletmeden parasını alamazsa zincire sevkiyatı durdurur.
• Franchise alan adayı bir işletmenin battığını görürse almaktan vazgeçer.

Zincirler büyüme aşamasında iki nedenden ötürü dağılıyor.

1- Zayıf yönetim 

• Kurucusu tek bir alanda yetkindir, perakendede başarılı olur.
• Başarıyı görenler talep edince altyapı kurmadan franchise verir.
• İyi teknisyendir ama yöneticilikte zayıf kalır.
• Zincir büyüyünce işleri profesyonellere devredemez, kurumsallaşamaz.
• Markayı yönetemez, büyütemez, yanlış seçimler yapar, rakipleri karşısında zayıf düşer.

2- Yüksek fiyat 

• Kurucusu para hırsına gem vuramaz, talep gördüğü için giriş bedeli, inşaat bedeli, reklam bedeli, ürün bedeli diyerek hak ettiğinden fazla para ister.
• İşi bilmeyen girişimciler başta bu yanlış paylaşıma razı olurlar.
• Zaman içinde para kazanamayınca ya kapatır veya tabela değiştirirler.

Bu nedenlerden ötürü işi bilmeyenler özellikle başlangıçta beceriksiz heveslilere franchise verir, başarısız işletmeler çoğalır. Zinciri yönetmek, tedarik sağlamak, tahsilat yapmak zorlaşır. Rekabet zayıfsa zincir büyüyemez, bata çıka yürür. Rekabet yoğunsa bayiler kaçar, zincir batar. Pazar dolmuşsa yeni oyuncular yerlerinin hatırına zinciri satın alır. Her durumda markanın sahibi bu işten kar edemez, en iyi ihtimalle masrafını çıkarır.

Zincir kopmadan

Bozulan zincirin sahibi, ister zinciri satsın, ister ortak alsın, ister düzeltip devam etsin, zincirini çalışır hale getirmek zorundadır, kopuk zincir para etmez. F&M sorun yaşayan zincirlere özel bir hizmet sunuyor. Zinciri kurarken danışmanlık almayanlar, zincir kopunca tamirciye geliyor. Katlandığı bedel baştan danışmanlık almaya göre ağır oluyor ama, zincirini batmaktan kurtarıyor. Yeter ki iş işten geçmeden müdahale edilebilsin.

Zincirin kopmak üzere olduğunu gösteren emarelerin başlıcaları şunlar.

• Franchise alanlar kar edememekten şikayet eder.
• İşletmelerin cirosu rakiplerin çok altında kalır.
• AVM ler mağaza kiraya vermek istemez.
• Nitelikli profesyoneller şirkette uzun süre çalışmaz.
• İşletmelerin performansı rakamsal olarak denetlenip raporlanamaz.
• Müşteri şikayetleri sürekli aynı konularda gelir ve çözüm bulunamaz.

Bunları yaşıyorsanız zinciriniz kopmadan tamirciye gelin.