Hangi işler devredilir

F&M portföyünde markalı işletmeleri devredenlerin bilgileri bulunur. Zarar eden veya kar etmesi mümkün olmayan işletmeler F&M portföyüne giremez. Genel bilgileri sitemizde duyururuz, marka belirtmeyiz, devri gizlilik içinde gerçekleştiririz. Sadece faaliyette olan değil, AVM lerde yeni açılacak franchise işletmeleri, boş dükkanları, komple devreden zincirleri, devredilen distribütörlükleri de portföyümüze alırız.

Devir fiyatı nasıl belirlenir

Çalışan bir franchise işletme devredilirken fiyat üç faktöre bağlıdır, 1) kar 2) risk 3) piyasa.

İşletmenin kaça kurulduğu, ne ciro yaptığı değil, ne süreyle ne kazanacağı önemlidir. Devralan para kazanma ümidini ve fırsatını satın alır. Devir bedeli genelde işletmenin karı birkaç yılla çarpılarak bulunur.

1) Kar ölçülebilir bir büyüklüktür. Ancak görünen kar bilgisi ile yetinilmez, detaylı olarak incelenmelidir. İşletmeci karını ölçmüyor ve bilmiyor olabilir. Devreden alıcıya bilerek yanlış beyan ediyor olabilir. Hırsızlık veya verimsizlik gibi nedenlerle gerçek karını bilmiyor olabilir.

2) Risk ölçülemez, tahmin edilir. İşletmenin gelecekteki başarısını riske sokan etmenler genelde şunlardır. Marka zayıfsa rakipleri karşısında ezilir. Mal sahibi kiracıyı tahliye eder. Bulunduğu bina yıkılıp yenilenir. Bahçe, kaldırım kullanım izni iptal edilir.Franchise veren sistemi kötü yönetir. İşin gerektirdiği özel beceriler işletmecide veya çalışanlarında olmaz. Risk, uzmanların araştırması ve yorumlaması ile tanımlanır.

3) Piyasa iyiyse, yani ekonomi canlı, faiz düşük, kredi bol, girişimciler istekli olur, talep artarsa fiyat artar. Piyasa durgun, dükkanlar boş, girişimciler isteksizdir, talep düşerse fiyat düşer.

Değer bu üç faktörden hareketle hesaplanır. Riskli işletme 1-2 yıllık, normal işletme 2-3 yıllık, sağlam işletme 3-4 yıllık, güçlü markalı işletme 4-6 yıllık karı karşılığında devredilebilir. Piyasanın durumuna göre bu süreler artar veya azalır. Örneğin yılda 100.000 TL kar eden bir işletme için girişimciler işletme zayıfsa 100-150.000 TL, sıradansa 200-300.000 TL, tanınmışsa 250-350.000 TL, güçlü markasıyla 400-600.000 TL ödemeye istekli olurlar. Piyasa canlıysa üst sınıra, zayıfsa alt sınıra yakın fiyat oluşur.

Bazı işletmeler kar edemediği ve edemeyeceği için sahibi devreder. Yer yanlıştır, iş yanlıştır, ürün kötüdür, fiyat yüksektir, müşteri kaçmıştır, vb. F&M temsilcileri perakendeyi bilir, kar etme şansı olmayan işletmeleri portföyüne almaz. Buna karşın yer iyiyse, boş olarak devralınıp başka iş yapılmasını önerebilir.

Bazı işletmeler az veya çok kar eder, ancak kar, işletmecinin becerisine, rakiplerin zayıf olmasına, bahçe kullanımına izin verilmesine vb. bağlıdır. F&M temsilcileri kimin, hangi işi, hangi koşullarda, nasıl yönetebileceği konusunda uzmandır. Devralmak isteyen girişimcinin kazanacağına inanmazsa yeri önermez.