|
|
FRANCHISE VERENİN RİSKLERİ
İşini öğretme
Franchise veren, her şeyden önce franchise alanlara işletme sırlarını açmakta, kendisini başarıya götüren tüm incelikleri anlatmaktadır.
Franchise alanlar her ne kadar anlaşmada yer alan rekabeti engelleyici maddeleri ile bağlı ise de, belli riskler yine de mevcuttur.
· franchise alan anlaşma bitiminde aynı işi sürdürebilir
· franchise alan anlaşma bitmeden benzer işi kurabilir
· franchise alan anlaşmayı bozarak işi kendi adına sürdürür
· franchise alan rakip franchise zincire geçerler
· eğitilmiş çalışanlar ayrılarak kendileri benzer iş yapabilirler
· eğitilmiş çalışanlar rakip firmaya geçebilir
· işin kanuni açıdan zayıf yanları varsa, sorun yaşandığında ihbarlar olur
Yukarıdaki örnekler, işini öğretmenin getirdiği risklerden birkaçıdır ve hemen hepsi ülkemizde yaşanmıştır.
Kötü niyet
Franchise alan kötü niyetli ise, anlaşma veya teminatlar yarar sağlamayabilir.
Franchise alan markayı izinsiz kullanmayı sürdürebilir, kötü işleterek devir almaya zorlayabilir, süren ticari ilişkiyi suistimal edebilir, markanın itibarı ile avans veya mal toplayıp kaçabilir.
Franchise veren açısından anlaşmayı iptal etmek istenen bir çözüm değildir. Bazı durumlarda kurtuluş da olamamaktadır.
İşletme kapatmada itibar kaybı
Franchise veren, son ve en güçlü yaptırım olarak anlaşmayı iptal etme yoluna gidebilir. Böyle bir girişim, eğer işletme franchise alana ait veya kirada ise, tabelanın inmesi anlamına gelecektir. Müşteri gözünde itibar kaybına neden olan bu durum, franchise veren açısından son derece sakıncalıdır.
Franchise veren eğer mümkünse anlaşmazlık halinde işletmeyi devir almalı, değilse aynı semtte biri kapanırken başka bir işletme açmalı, o da olmuyorsa aynı işyerinde benzer işin sürdürülmesini engellemelidir.
Fırsat kaybı (kardan zarar)
Franchise veren, verdiği her franchise ile kendi potansiyel müşterilerinden bir kısmını kaybeder. Belki günün birinde kendi işletmesine müşteri olabilecek kişiler, artık franchise işletmelere yönelmektedirler.
Bölge tahsisi
Franchise veren, her franchise bölgesi ile toplam pazarından bir bölümü satmaktadır. Satılabilecek bölgeler sınırlı olduğundan, toplamda en fazla karı edebilmek için, her bir bölgenin en uygun şartlarla satılması gerekir.
Satılan her bölge, en fazla getiriyi sağlayacak kişiye verilmelidir.
Artan genel giderler
Franchise verildiğinde, zorunlu olarak genel giderler artacaktır. Sistemin gereği olan altyapı, eğitim, denetim vb. kadroları oluşacak, süren işler için para harcanacaktır.
Markanın riski
Franchise veren, sistemini paylaşırken yılların birikimi olan markasını da bir anlamda riske atmaktadır. Franchise alanların kendi hataları veya franchise verenin sistemi sağlıklı kuramaması nedeniyle aynı kalitede üretim yapmamaları veya hizmet vermemeleri, tüketicinin gözünde markayı derhal zayıflatır, olduğundan farklı konumlandırır.
Tahsilat riski
Her ne kadar franchise veren tarafından franchise giriş bedeli ve franchise kullanım bedelinin alınacağı anlaşma ile teminat altına alınmışsa da, uygulamada ender de olsa tahsilat sorunları yaşanmaktadır. Özellikle franchise verenin gücünün ve yararının azaldığı durumlarda franchise alanlar ödemede zorluk çıkarabilmekte, hatta hiç ödeme yapmamaktadır. Franchise verenin gücünün zayıfladığı durumlarda markasını taşıyan işletmelerin kapanmaması için yaptırım uygulayamamaktadır.
|
| Franchise&More |